اهداء عضو ،اهدا زندگی
اهدای عضو به این معنی است که یک فرد یا ولی دم او اجازه میدهد تا بافت یا اعضای سالم او به شخص دیگری برای پیوند
اهدا شود که این پیوند میتواند زمانی که فرد زنده است یا پس از مرگ او صورت گیرد.پیوندهای متداول عبارتند
از: کلیهها، قلب، کبد، پانکراس، روده، ریهها، استخوان، مغز استخوان، پوست و قرنیه.[برخی از ارگانها و بافتها را میتوان
زمانی که شخص اهداکننده زنده است به شخص دیگری پیوند زد مانند یکی از کلیهها یا بخشی از کبد اما در بیشتر موارد
اهدای عضو زمانی صورت میگیرد که فرد اهداکننده دچار مرگ مغزی شده باشد.طبق آمار از تاریخ یکم اوت ۲۰۱۶ حدود
۱۲۰٬۰۰۴ نفر در آمریکا در انتظار دریافت عضو از اهداکنندگان برای نجات زندگی خود هستند. از این تعداد ۹۶٬۶۴۵ نفر در انتظار
پیوند کلیه هستند. در حالی که دیدگاههای اهدای عضو در حال مثبت است و تعداد اهدا کنندگان رو به افزایش است اما یک
شکاف بزرگ بین تعداد اهدا کنندگان نسبت به کسانی که در انتظار اهدای اعضای بدن هستند در سطح جهانی وجود
دارد.روند هدا کنندگان اعضای بدن معمولاً در زمان اهدا دچار مرگ مغزی شدهاند اما این امکان وجود دارد که در زمان اهدا، فرد
اهداکننده زنده باشد. برای اهدا کنندگان زنده، قبل از اهداء عضو از آنها آزمایشهای گستردهای گرفته میشود. همچنین
آنها مورد ارزیابیهای روانی قرار میگیرند تا پزشکان متوجه شوند که آیا واقعاً فرد اهداکننده رضایت کامل نسبت به اهداء
عضو را دارد یا خیر و در آخر در روز اهدا، فرد اهداکننده و فردی که قرار است عضو یا بافت به او پیوند زده شود در بیمارستان
حاضر میشوند.
برخی از افرادی که دچار مرگ مغزی شدهاند، پیش از مرگ به صورت داوطلبانه تمایل خود را نسبت به اهدای عضو با دریافت “کارت اهدای عضو
” اعلام میکنند اما در صورت تأیید مرگ مغزی توسط چهار پزشک معتمد متخصص داخلی، متخصص بیهوشی، متخصص مغز و اعصاب و
متخصص پزشکی قانونی، در صورت اعلام رضایت قانونی خانواده متوفی نسبت به اهدای عضو، اعضای حیاتی مناسب به بیماران نیازمند اهدا
میشود. گفتنی است در این فرایند خانواده اهداکننده و گیرنده عضو هیچ هزینهای پرداخت نمیکنند.
جراحی این فرایند بستگی به اندامهایی که اهدا میشوند دارد. پس از جراحی، اعضا از بدن فرد اهداکننده توسط جراحان، ارگانها را در
سریعترین زمان ممکن به دریافتکننده پیوند میزنند. زیرا اکثر اعضای بدن فقط چند ساعت میتوانند خارج از بدن سالم بمانند. زمانی که
عضوی از بدن فرد اهداکننده خارج شد، محل آن را ترمیم میکنند و سپس جنازه را تحویل خانواده شخص برای مراسم تدفین میدهند.
مرگ مغزی
مرگِ مزی به وضعیت غیرقابل بازگشت همه عملکردهای مغز اطلاق میشود. درچنین وضعیتی همهٔ نورونهای مغز در نتیجهٔ هیپوکسی تخریب
میشوند. مرگ مغزی یکی از معیارهای قطعی تعیینکنندهٔ مرگ است. هر فرد مرگ مغزی میتواند با اهدای اعضای حیاتی خود جان ۸ نفر را
نجات دهد و با اهدای نسوج (از جمله قرنیه، پوست، تاندون و ..) 53 نفر را از معلولیت برهاند.امکان بهبودی و بازگشت بیمار مرگ
مغزی به هیچ عنوان وجود ندارد.
تاریخچه و سوابق
اهداء عضو برای نخستین بار بر روی رونالد لی هریک انجام شد که کلیه برادر دو قلویش را در سال ۱۹۵۴ به او پیوند زدند.جراح جوزف
موری، در سال ۲۰۱۰ برای پیشرفت در پیوند عضو برنده جایزه نوبل در فیزیولوژی یا پزشکی شد.
فرایند رضایت
اصطلاح رضایت معمولاً اینگونه تعریف میشود: پیوستن به یک موضوع طبق یک توافق و با رعایت اصول و مقررات. این تعریف در اهدای عضو
مشکل میشود بخصوص زمانی که فرد در سلامت کامل بوده و بهطور ناگهانی در یک اتفاق (مثل تصادف) دچار مرگ مغزی میشود،
اینجاست که خانوادهها نمیتوانند با اهداء اعضای بدن او کنار بیایند.
قوانین کشورهای مختلف برای اهداکنندگان در انتخاب، هزینهها و رضایت از سوی خود و بستگان آنها، متفاوت است.